Trong hoạt động đấu tranh với các loại tội phạm, thì việc xác lập chuyên án là một hoạt động nghiệp vụ vô cùng quan trọng nhằm tháo gỡ những “vướng mắc” đối với các vụ án khó, qua đó nhanh chóng tìm ra manh mối tội phạm và làm rõ vụ án. Qua hơn 10 năm, lực lượng Cảnh sát, Công an tỉnh Quảng Bình đã xác lập và đấu tranh thành công hàng trăm chuyên án, với hàng ngàn đối tượng phải tra tay vào còng dù lúc phạm tội các đối tượng có thể tinh vi, xảo quyệt đến nhường nào.
Vào những ngày đầu tháng 7 năm 2021, trên vùng quê nghèo xã Vĩnh Ninh, huyện Quảng Ninh, người dân rúng động về cái chết của người đàn bà xấu số H.T.T, 54 tuổi. Bà T chết trong vườn nhà với một số vết thương trên người. Nhận tin báo, lực lượng Công an nhanh chóng vào cuộc điều tra, xác minh thông tin, sớm tìm ra đối tượng gây án.
Nhận thấy đây là một vụ giết người với hành vi vô cùng man rợ, mất hết tính người. Lãnh đạo Công an tỉnh Quảng Bình đã quyết định xác lập chuyên án với sự chủ trì của lực lượng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh để đấu tranh, làm rõ nguyên nhân vụ án…
Với những tài liệu, chứng cứ thu thập được tại hiện trường vụ án và những người biết việc, Ban Chuyên án đã xác định hung thủ gây án chính là Lê Văn Triễn – con rể cuả bà T. Sau khi gây ra cái chết cho mẹ vợ, đối tượng Lê Văn Triễn đã trốn biệt vào rừng sâu. Sau thời gian truy tìm ráo riết và bằng các biện pháp nghiệp vụ, đối tượng đã phải tra tay vào cồng. Tại cơ quan điều tra, đối tượng Lê Văn Triễn đã thừa nhận hành vi phạm tội.
Đó là một trong hàng trăm chuyên án mà lực lượng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Quảng Bình khám phá thành công trong thời gian gần đây. Theo Thượng tá Trương Minh Vũ, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Quảng Bình, thì trong những năm gần đây, tội phạm trên địa bàn có sự chuyển dịch. Từ tội phạm truyền thống, tội phạm đơn lẻ, chuyển sang hoạt động theo dạng băng ổ nhóm, liên tỉnh, thậm chí là xuyên quốc gia, lợi dụng triệt để công nghệ cao để hoạt động phạm tội, chính vì vậy mà công tác đấu tranh chuyên án cực kỳ cần thiết và rất quan trọng.
Theo số liệu thống kê, trong giai đoạn 2011-2021, lực lượng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Quảng Bình đã xác lập, đấu tranh gần 300 chuyên án, đã triệt phá thành công nhiều chuyên án liên quan “tín dụng đen”, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đánh bạc trên không gian mạng, số lô, số đề, buôn bán trái phép các loại pháo… Nói về bí quyết thành công trong việc đấu tranh các chuyên án, Thượng tá Trương Minh Vũ, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự cho rằng yếu tố bí mật là yếu tố cần đảm bảo đầu tiên. Tiếp đến các kế hoạch cần phải chi tiết cụ thể, có sự phân công nhiệm vụ rõ ràng; cán bộ chiến sỹ cần bám và nắm chắc địa bàn và thực hiện tốt phần việc của mình trong kế hoạch đã được phê duyệt, bởi mỗi phần việc dù nhỏ trong kế hoạch là các hoạt động đều liên quan đến nhau và sẽ góp phần quan trọng vào việc thành công của mỗi một chuyên án…
Tội phạm ma túy là “tội phạm của các loại tội phạm”, chính vì vậy, trong thời gian qua, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Quảng Bình đã xác lập hơn 130 chuyên án và đã đấu tranh thành công, bóc gỡ các đường dây, ổ nhóm hoạt động phạm tội liên tuyến, liên tỉnh, xuyên quốc gia từ Lào qua địa bàn tỉnh, thu giữ hơn 1 tấn ma túy các loại. Theo Thượng tá Phan Thanh Phương, Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Quảng Bình, tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, các đối tượng chủ mưu cầm đầu đều ở nước ngoài hoặc nơi khác và thuê các đối tượng khác vận chuyển đi qua địa bàn…
Cùng với lực lượng Cảnh sát hình sự, cảnh sát phòng chống tội phạm ma túy, các lực lượng Cảnh sát kinh tế, Cảnh sát môi trường, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, các phòng Cảnh sát điều tra và công an cấp huyện đã xác lập, đấu tranh hàng chục chuyên án với hàng trăm đối tượng liên quan.
Trong giai đoạn 2011-2021, trên địa bàn toàn tỉnh xảy ra hơn 6.000 vụ phạm pháp hình sự, làm chết 85 người, bị thương hơn 1.400 người, thiệt hại tài sản trên 157 tỷ đồng. Để đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm, lực lượng Cảnh sát, Công an tỉnh Quảng Bình đã xác lập, đấu tranh 544 chuyên án về hình sự, kinh tế, ma túy, môi trường và khám phá thành công 484 chuyên án, liên quan đến 1.586 đối tượng, tỷ lệ phá án cao đạt 88,97%, trong đó số chuyên án được phá án, chuyển hồ sơ khởi tố vụ án, khởi tố bị can đạt 79,75%. Đại tá Nguyễn Tiến Hoàng Anh, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Bình, chi biết: tỷ lệ đấu tranh chuyên án đạt cao, tuy nhiên có nhiều chuyên án trong quá trình đấu tranh cũng gặp không ít khó khăn. Đặc biệt là các đối tượng liên quan đến các chuyên án giết người, chúng có nhiều hoạt động tinh vi, gian xảo, trốn tránh lực lượng chức năng; hay các đối tượng liên quan đến chuyên án ma túy, các đối tượng khá manh động, chống trả lực lượng chức năng; các chuyên án “tín dụng đen”, có đối tượng ở tỉnh khác đến địa bàn hoạt động nên chúng thường thay đổi chỗ ở hoặc bỏ trốn khi bị lực lượng Công an truy bắt… Vì vậy để phá được những chuyên án như thế đòi hỏi Ban chuyên án phải dày công, nghiên cứu kỹ phương thức thủ đoạn của đối tượng, tài liệu chứng cứ có liên quan, từ đó xây dựng kế hoạch tỷ mỉ để phá án, huy động các lực lượng, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, phối hợp chặt chẽ, hiệp đồng tác chiến với các lực lượng có liên quan trong và ngoài lực lượng để đạt hiệu qủa cao khi phá án…
Có thể nói, đấu tranh chuyên án – là chìa khóa để mở các vụ án khó. Việc xác lập chuyên án để đấu tranh với các loại tội phạm là một trong những hoạt động nghiệp vụ, nhằm tập trung lực lượng, phương tiện vào việc phá án, nhất là các vụ án khó, vụ án phức tạp, vụ án có tính chất rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, các đối tượng hoạt động liên tỉnh, xuyên quốc gia… chúng có nhiều hành động tinh vi, xảo quyệt và khá mưu mô trong việc thực hiện hành vi phạm tội và xóa dấu vết, vì vậy đòi hỏi yêu cầu nghiệp vụ của lực lượng phá án phải cao hơn, tập trung hơn, có như thế chuyên án mới thành công.
Ngô Quang Văn
