Sau thời gian bị ảnh hưởng của dịch bệnh, các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các nước trong khu vực ASEAN cũng như Việt Nam đã mở cửa cho người nước ngoài nhập cảnh nên tình hình xuất nhập cảnh (XNC) có nhiều chuyển biến tích cực.
Công dân Việt Nam có nhu cầu tìm kiếm việc làm ở nước ngoài cao, đặc biệt sau khi một số thị trường lao động, như: Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc… mở cửa. Đánh vào những nhu cầu đó, các đường dây tổ chức đưa người XNC trái phép tiếp tục hoạt động phức tạp.
Thượng tá Nguyễn Quang Toản, Trưởng phòng Quản lý XNC, Công an tỉnh cho biết: Năm 2022, số lượng người nước ngoài đến địa bàn là 33.656 lượt, tăng hơn 28.000 lượt so với năm 2021. Riêng 6 tháng đầu năm 2023, có 51.416 lượt người nước ngoài đến tạm trú, tăng 17.766 lượt so với cả năm 2022. Phần lớn người nước ngoài đến địa phương với mục đích lao động, học tập, thăm thân.
Tuy nhiên, qua công tác nắm tình hình, trong năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023 đã phát hiện 39 vụ/55 trường hợp người nước ngoài, liên quan người nước ngoài vi phạm pháp luật Việt Nam; lập hồ sơ xử lý hành chính 34 vụ/43 trường hợp, phạt tiền hơn 241 triệu đồng; cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh khởi tố 2 vụ/2 đối tượng.
Trên lĩnh vực xuất cảnh, trong năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023, đã có 59.457 trường hợp công dân Việt Nam đến làm thủ tục đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông, thông hành biên giới. Qua công tác quản lý, nắm tình hình, các lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý 219 vụ, với 246 trường hợp công dân Việt Nam vi phạm pháp luật XNC, lập hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính 187 vụ, 211 trường hợp, với số tiền trên 480 triệu đồng; cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh khởi tố 2 vụ/4 trường hợp về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”.
Những kết quả đó đã góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự nói chung và tình hình trên lĩnh vực phòng, chống XNC nói riêng, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Cùng với việc tích cực hỗ trợ cho công dân XNC đúng pháp luật, kiên quyết đấu tranh với các trường hợp XNC trái phép, lực lượng chức năng đã triển khai nhiều biện pháp công tác, từ đó có những phân tích, đánh giá đúng thực trạng về tình hình của công dân khi XNC trên địa bàn.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác quản lý XNC nói chung, công tác đấu tranh phòng, chống XNC trái phép nói riêng vẫn còn nhiều khó khăn, hạn chế. Công tác quản lý người nước ngoài cư trú, hoạt động trên địa bàn; công dân Việt Nam XNC nhiều khi vẫn chưa kịp thời. Công tác phát hiện, đấu tranh, xử lý đối với các hoạt động XNC trái phép gặp rất nhiều khó khăn do địa bàn xa, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng hết sức tinh vi, phức tạp, hạn chế về ngôn ngữ, phong tục…
Trong giai đoạn hiện nay, tình hình thế giới, khu vực và trong nước vẫn diễn biến phức tạp. Nhu cầu xuất cảnh ra nước ngoài tìm kiếm việc làm của công dân Việt Nam, nhu cầu tiếp nhận lao động là người nước ngoài của các tổ chức, doanh nghiệp trong nước tương đối lớn, trong khi các điều kiện để bảo lãnh ngày càng chặt chẽ, do đó, tình trạng XNC trái phép, hoạt động trái mục đích của người nước ngoài tăng cao.
Cũng theo thượng tá Nguyễn Quang Toản, để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trên lĩnh vực XNC nói chung, công tác đấu tranh phòng, chống XNC trái phép nói riêng, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật về XNC; các tổ chức, cá nhân cần thực hiện tốt quy định của pháp luật và các văn bản quy định khác liên quan đến công tác quản lý XNC. Cần tiếp tục chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn hoạt động XNC trái phép; xác định các tuyến, địa bàn, đối tượng trọng điểm cần tập trung đấu tranh.
Tăng cường phối hợp chặt chẽ, thống nhất giữa Phòng Quản lý XNC với Công an các đơn vị, địa phương, thường xuyên trao đổi, cung cấp thông tin liên quan đến người nước ngoài để phối hợp, tổ chức công tác nắm tình hình, quản lý chặt chẽ người nước ngoài đến địa bàn, công dân trên địa bàn xuất cảnh ra nước ngoài, qua đó, phát hiện, xử lý kịp thời những trường hợp XNC trái phép…
Tiếp tục tăng cường quản lý cư trú, tập trung nắm hộ, nắm người, phát huy vai trò của các lực lượng ở cơ sở, nhất là lực lượng Công an xã; đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia phòng ngừa, phát hiện người XNC trái phép.
Đặc biệt, đối với Công an các xã địa bàn biên giới, cần đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân không vượt biên trái phép hoặc tham gia hoạt động đưa, dẫn người vượt biên giới trái phép; phối hợp chặt chẽ với lực lượng bộ đội Biên phòng tăng cường tuần tra, kiểm soát chặt chẽ khu vực biên giới, các đường mòn, lối mở để phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý hoạt động XNC trái phép trên tuyến biên giới đường bộ, đường biển.
Kịp thời xác minh, điều tra, xử lý nghiêm minh đối với các trường hợp có hành vi XNC trái phép, tổ chức cho người khác XNC trái phép…, làm rõ các phương thức, thủ đoạn của tội phạm tổ chức đưa người XNC trái phép và những nguy cơ, hậu quả của loại tội phạm này nhằm hạn chế tối đa tình trạng vi phạm pháp luật, kịp thời phát hiện, đấu tranh ngăn chặn các hoạt động XNC trái phép ảnh hưởng đến an ninh trật tự trên địa bàn.
Ngô Quang Văn
