Tin ở dân, chăm lo cho dân, lấy dân làm gốc là một bài học lớn được rút ra từ lịch sử; Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi đã đưa ra chân lý “Đẩy thuyền đi là dân, mà lật thuyền cũng là dân”; trung thành và vận dụng sáng tạo học thuyết Mác – Lênin “Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng”; phát huy những giá trị cao đẹp tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Đảng ta xác định: Đại đoàn kết dân tộc vừa là mục tiêu, vừa là nhiệm vụ hàng đầu, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt đường lối cách mạng của Đảng. Trong lĩnh vực bảo vệ an ninh trật tự, phòng, chống tội phạm, việc phát huy vai trò của quần chúng nhân dân là nhân tố quyết định sự thắng lợi.
Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã có những tác động tích cực và tiêu cực đến suy nghĩ và hành động của con người. Mặt tích cực của kinh tế thị trường có thể là động lực to lớn để phát huy tinh thần cách mạng, sáng tạo, năng động, sự đoàn kết, đồng thuận của quần chúng nhân dân hướng tới mục tiêu giữ vững an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội. Song cũng chính từ những mặt trái vốn có của kinh tế thị trường, hoặc những yếu tố tiêu cực, nảy sinh từ quá trình vận động của nền kinh tế thị trường mà chậm được giải quyết thì nó sẽ tác động nghiêm trọng làm suy giảm vai trò chủ thể của quần chúng nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Trên địa bàn huyện Bố Trạch thời gian qua, diễn biến của tình hình tội phạm tuy không tăng nhiều về số lượng nhưng tính chất, mức độ nguy hiểm ngày càng cao hơn, phương thức thủ đoạn hoạt động tinh vi xảo quyệt hơn, tính chống đối manh động liều lĩnh nhiều hơn. Trong năm 2016 và 06 tháng đầu năm 2017 xảy ra 188 vụ, làm chết 02 người, bị thương 29 người, thiệt hại tài sản 2.533.415.000đ; đã truy xét kết luận 173/188 vụ (Đạt 92%), bắt xử lý 332 đối tượng, thu hồi tài sản hơn 01 tỷ đồng .
Nhận thức sâu sắc về vai trò quan trọng của quần chúng nhân dân, Công an huyện Bố Trạch đã chú trọng đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc sâu rộng trên các địa bàn, tổ chức tuyên truyền tại 20 điểm dân cư, 30 trường học, có 23.320 lượt cán bộ, nhân dân, giáo viên, nhân viên, học sinh tham gia về phòng, chống tội phạm; phòng, chống tệ nạn xã hội và đảm bảo an toàn giao thông. Đặc biệt đã tham mưu tổ chức 18 hội nghị phát hiện, tố giác tội phạm ở khu dân cư, ký cam kết không vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội và không tàng trữ, sử dụng pháo, vũ khí, vật liệu nổ, có 8.103 lượt người tham gia; tổ chức 15 lượt tuyên truyền về phương thức thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, các loại tệ nạn xã hội cho nhân dân nêu cao tinh thần cảnh giác, tự bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của mình và tham gia giữ gìn TTCC, TTATGT; tuyên truyền vận động nhân dân tham gia phòng, chống tội phạm, ma túy, mại dâm, HIV/AIDS ở 30/30 xã, thị trấn; thông qua các hình thức, như: Lồng ghép trong đợt triển khai Kế hoạch tấn công trấn áp tội phạm, trong các cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư, xây dựng nông thôn mới. Tổ chức phát 3.515 phiếu phát hiện, tố giác tội phạm, qua đó, có 212 nguồn tin do quần chúng nhân dân cung cấp có liên quan đến hoạt động của các đối tượng vi phạm pháp luật; trong đó có 88 tin báo, tố giác tội phạm, đã xác minh giải quyết được 72/88 tin báo. Ngoài ra còn tổ chức ký cam kết đảm bảo ANTT 310 lượt với 9.695 hộ gia đình ký cam kết, chủ động phối hợp với đài truyền thanh huyện tổ chức phát bản tin về công tác ANTT hàng tháng trên đài truyền thanh huyện, cấp phát 11.213 tờ rơi, pa nô, áp phích đến các khu dân cư trên địa bàn.
Hướng dẫn lực lượng Công an xã tham mưu cho UBND xã lập hồ sơ đưa 19 đối tượng vi phạm pháp luật vào quản lý theo NĐ111/CP; phối hợp lập hồ sơ đưa vào CSGD, TGD 02 đối tượng; chỉ đạo lực lượng Công an xã phối hợp với các ban ngành, đoàn thể cấp xã, như: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã, Hội CCB, Nông dân, Phụ nữ, Đoàn thanh niên, quản lý giáo dục 67 đối tượng vi phạm pháp luật trở thành những công dân tốt, có ích cho xã hội; gọi hỏi răn đe và đưa 93 đối tượng ra kiểm điểm trước dân; bắt, vận động 5 đối tượng có lệnh truy nã ra đầu thú.
Xây dựng kế hoạch tiếp tục triển khai thực hiện pháp lệnh số 16/2011/UBTVQH quy định về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ. Tổ chức cho 1.568 lượt hộ gia đình ký cam kết không tham gia sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ các loại pháo. Tăng cường công tác tuyên truyền vận động nhân dân giao nộp VK-VLN-CCHT; mở 04 hội nghị tuyên truyền ở xã Nhân Trạch, Hưng Trạch với 813 người tham gia; nhân dân đã tự giác giao nộp 05 khẩu súng các loại, 38 dao kiếm; phát hiện đấu tranh 06 vụ tàng trữ, vận chuyển mua bán VK – VLN – CCHT và pháo, thu giữ 908 kg thuốc bom, 22 hộp pháo với trọng lượng 29,8 kg và 74 hộp pháo diêm.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc phát huy vai trò quần chúng nhân dân trong phát hiện, tố giác tội phạm trên địa bàn huyện vẫn còn một số tồn tại, thiếu sót như: Công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật của công dân có lúc, có nơi chưa được triển khai đồng bộ, thường xuyên; một số địa bàn, lĩnh vực chưa được triển khai sâu rộng; lãnh đạo một số địa phương thiếu quan tâm nên vai trò của quần chúng nhân dân chưa thực sự phát huy tác dụng.
Nguyên nhân những tồn tại, hạn chế nêu trên trước hết là do công tác phát huy vai trò quần chúng nhân dân trong phát hiện, tố giác tội phạm có lúc, có khi còn chưa thực sự được chú trọng; cấp uỷ, lãnh đạo một số địa phương chưa quan tâm phát huy vai trò quần chúng nhân dân trong phát hiện, tố giác tội phạm; việc phát hiện, tố giác tội phạm giữa nhân dân và lực lượng Công an chưa chặt chẽ, thiếu kịp thời, còn có khoảng cách, một bộ phận quần chúng nhân dân chưa thực sự tin tưởng vào lực lượng Công an.
Để tiếp tục phát huy vai trò quần chúng nhân dân trong phát hiện, tố giác tội phạm, thời gian tới Công an huyện Bố Trạch tập trung thực hiện tốt những nội dung sau:
Một là, làm tốt công tác tuyên truyền để quần chúng nhân dân nâng cao tinh thần cảnh giác, ý thức chủ động, tích cực đấu tranh phòng, chống tội phạm. Phải kiên trì, bền bỉ tuyên truyền vận động với nhiều hình thức và nội dung đa dạng nhằm chuyển biến nhận thức và hành động của quần chúng nhân dân về chủ trương, đường lối bảo vệ an ninh trật tự, phổ biến các văn bản quy định về phòng ngừa và tấn công, trấn áp tội phạm. Để phát huy được vai trò quần chúng nhân dân thì trước tiên an ninh trật tự phải vì dân, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân phải được tôn trọng và bảo vệ. Công an nhân dân phải đặt lợi ích của nhân dân, của Đảng, của đất nước lên trên hết là cơ sở để xây dựng và phát huy khối đại đoàn kết toàn dân, bảo đảm sự gắn kết giữa Công an với nhân dân.
Hai là, phải làm cho dân tin, dân yêu, dân ủng hộ. Muốn vậy, vấn đề có tính cốt lõi là phải bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Có như vậy, lực lượng Công an mới tổ chức và động viên, quy tụ nhân dân phát huy cao độ tính tích cực, tự giác trong đấu tranh phòng, chống tội phạm. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Trách nhiệm lớn lao này là của cả hệ thống chính trị, trong đó Công an nhân dân được giao trọng trách bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Hoạt động của CBCS Công an huyện phải tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, chịu sự giám sát của nhân dân, bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân. Khi dân tin, quần chúng nhân dân sẽ hết lòng, hết hết sức ủng hộ và là cơ sở xã hội tin cậy, nền tảng của hoạt động công tác Công an. Để giữ vững an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự an toàn xã hội việc huy động và phát huy vai trò quần chúng nhân dân, xây dựng lực lượng Công an nhân dân gắn bó mật thiết với nhân dân là một trong những mục tiêu, yêu cầu và quan điểm chỉ đạo của Đảng ta.
Ba là, để phát huy vai trò quần chúng nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm cần làm tốt công tác nghiên cứu, nắm tình hình, nắm rõ tâm tư và nguyện vọng của quần chúng, từ đó đề ra nội dung, yêu cầu phù hợp phát động phong trào quần chúng trong đấu tranh phòng, chống tội phạm. Thực tiễn cho thấy, nếu cán bộ làm công tác dân vận mà sa vào suy thoái, cửa quyền, hách dịch, ngại khó, ngại khổ, thiếu gương mẫu, thiếu tính tiên phong thì không thể phát huy được sức mạnh của phong trào quần chúng. Ở đây vai trò của Công an ở xã, thị trấn, lực lượng Công an xây dựng phong trào và phụ trách xã về ANTT có tầm quan trọng đặc biệt trong việc nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, phát hiện những mâu thuẫn và kịp thời tham mưu với chính quyền và Công an cấp trên nhằm phát huy vai trò quần chúng nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Bốn là, xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên trách làm công tác vận động quần chúng, xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc có lập trường, quan điểm quần chúng đúng đắn, vì nhân dân phục vụ, tất cả vì lợi ích và hạnh phúc của nhân dân, có niềm tin vào sức mạnh to lớn và đông đảo, sự sáng tạo của nhân dân, phải lắng nghe tâm tư nguyện vọng của nhân dân, học hỏi nhân dân, sống trong lòng dân, đi sâu đi sát để cùng nhân dân giải quyết những vấn đề bức xúc trong phạm vi thẩm quyền và tham mưu cho các cấp giải quyết bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Ngoài ra, cán bộ làm công tác vận động quần chúng còn cần phải có lòng nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm cao, có tác phong công tác quần chúng, có năng lực tổ chức và nghệ thuật vận động quần chúng; phải linh hoạt, chủ động, kiên quyết, kiên trì trước những hoàn cảnh khó khăn, phức tạp để lựa chọn và đưa ra những hình thức vận động quần chúng phù hợp.
Năm là, phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ của các lực lượng Công an trong đấu tranh phòng, chống tội phạm. Thực tiễn cho thấy, công tác phòng ngừa xã hội được xây dựng theo chiều sâu, tổ chức quần chúng nhân dân phát huy cao độ tinh thần làm chủ, ý thức cách mạng thì sẽ làm giảm sự gia tăng của tội phạm một cách lâu dài bền vững. Vì vậy, cần phải đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chính là cầu nối thắt chặt mối quan hệ giữa nhân dân với Đảng, Nhà nước và CAND. Lực lượng Công an huyện cần nắm chắc các nội dung các nghị quyết liên tịch, thông tư, kế hoạch liên ngành phối hợp ra các văn bản liên ngành về công tác vận động quần chúng xây dựng phong trào toàn dân tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm đi vào nề nếp, chiều sâu và đạt hiệu quả cao.
Trung tá, Ths Nguyễn Hoàng Minh
Phó Trưởng Công an huyện Bố Trạch
